– konferencja z udziałem Ministrów Środowiska RP
"Członkostwo Polski w UE w świetle przemian
demokratycznych po 1989 r. – w obszarze ochrony środowiska" to temat
konferencji ministerialnej upamiętniającej 20-lecie zmian ustrojowych w
Polsce oraz 5. rocznicę członkostwa w Unii Europejskiej. Spotkanie
miało miejsce 6 maja br. w Ministerstwie Środowiska.
Honorowymi gośćmi Ministra Środowiska Macieja
Nowickiego byli jego poprzednicy, którzy kierowali pracami resortu na
rzecz zachowania i poprawy stanu środowiska w Polsce w warunkach
procesu transformacji oraz w latach późniejszych, a także w czasie
bezpośrednio poprzedzającym proces transformacji – w okresie polskiej
drogi do demokracji. W konferencji wzięli udział także szefowie
jednostek podległych i nadzorowanych przez Ministra Środowiska oraz
zaproszeni goście.
Podczas konferencji miała miejsce debata ministrów środowiska RP oraz
prezentacje dotyczące zmian i osiągnięć w zakresie ochrony środowiska,
jakie miały miejsce w ciągu ostatnich dwudziestu lat, z uwzględnieniem
członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
W przemówieniu inauguracyjnym Minister Nowicki stwierdził, że to
ochrona środowiska jest jednym z największych beneficjentów przemian,
jakie dokonały się w ciągu minionych lat w Polsce. Minister podkreślił,
że aby dobrze chronić środowisko, konieczne są: skuteczne prawo ochrony
środowiska, kontrola przestrzegania tego prawa oraz środki finansowe na
ochronę środowiska. – W Polsce te trzy elementy zaistniały i zostały
stopniowo modyfikowane i ulepszane.
Minister Maciej Nowicki wyjaśnił, co przemiany okresu transformacji
oznaczają dla ochrony środowiska i przypomniał, jak bardzo było ono w
Polsce zanieczyszczone jeszcze 20 lat temu. 30% ludności kraju żyło
wówczas na obszarach tzw. ekologicznego zagrożenia, na których notowano
częste przekroczenia dopuszczalnych norm zanieczyszczeń środowiska. Do
1989 roku w Polsce nie działała w systemie energetycznym ani jedna
instalacja do odsiarczania i do odazotowania spalin w elektrowniach i
ciepłowniach. Równie dramatyczna sytuacja była w zakresie
zanieczyszczenia wód. 1/3 ścieków zrzucanych było do wód bez
oczyszczenia, a 1/3 tylko po oczyszczeniu mechanicznym, tym samym 2/3
ścieków nie było oczyszczonych. Według szacunków ekonomistów z lat 80.,
w wyniku tak znacznego zanieczyszczenia środowiska, Polska traciła
corocznie od 5 do 10% dochodu narodowego.
W swojej prezentacji Minister Środowiska prof. Maciej Nowicki omówił
najważniejsze kwestie ochrony atmosfery w Polsce. Przedstawił także
dane dotyczące redukcji zanieczyszczeń w latach 1988-2007. Do
najważniejszych wyzwań w tym zakresie Minister zaliczył modernizację
systemu ciepłowniczego, dalszą redukcję emisji SO2 i NOX o 50%,
programy naprawcze we wszystkich aglomeracjach dotyczących pyłu PM 10 i
PM 2,5, a także zmniejszenie zanieczyszczeń atmosfery z transportu w
miastach.
Kwestie dotyczące gospodarki wodnej przedstawił sekretarz stanu w MŚ
Stanisław Gawłowski. Zdaniem wiceministra środowiska realizacja
polityki ekologicznej państwa, która uwzględniała instrumenty
finansowo-prawne dostosowane do wymogów wspólnoty w dziedzinie polityki
wodnej przyniosła wymierne efekty w gospodarce wodnej. W latach
1990-2007 nastąpiło zmniejszenie ogólnej ilości wód pobieranych na cele
produkcyjne o ponad 14%, a przegląd zakładów przemysłowych zużywających
wodę do produkcji w 2007 roku wykazał, iż ponad 48% zakładów sektora
gospodarczego jest wyposażonych w zamknięte obiegi. Wiceminister
Gawłowski omówił także podstawy rynku finansowania ochrony środowiska w
Polsce.
Kolejnym prelegentem był podsekretarz stanu w MŚ Bernard Błaszczyk,
który przedstawił informacje na temat gospodarki odpadami, koncentrując
się na zagadnieniach związanych ze zmianami prawnymi w tym zakresie i
sprawach związanych z zagospodarowaniem odpadów w Polsce.
Najważniejszymi, omówionymi przez wiceministra Błaszczyka, wyzwaniami w
zakresie gospodarki odpadami są: zamknięcie do końca 2009 r. składowisk
odpadów niespełniających wymagań, transpozycja nowej dyrektywy ramowej
o odpadach (2008/98/WE) do końca 2010 r., zredukowanie ilości
składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz
osiąganie coraz wyższych, wymaganych prawem UE, poziomów zbierania,
odzysku, w tym recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych.
Przemiany w polskim leśnictwie i ochronie przyrody przedstawił Janusz
Zaleski, podsekretarz stanu w MŚ – Główny Konserwator Przyrody, który
omówił m.in. skutki implementacji prawa UE oraz zagadnienia dotyczące
współpracy międzynarodowej.
Dyrektor Departamentu Geologii i Koncesji Geologicznych w MŚ – Ewa
Zalewska skoncentrowała się w swoim wystąpieniu na kwestiach przebudowy
systemu prawnego dotyczącego geologii i górnictwa przed i po 1989 roku.
Przedstawione zostały również informacje na temat aktywnej polityki
koncesyjnej oraz intensyfikacji prac dla rozpoznania złóż węglowodorów
w Polsce przez firmy polskie i zagraniczne.
O działaniach Inspekcji Ochrony Środowiska w świetle pięcioletniego
członkostwa w UE powiedział Główny Inspektor Ochrony Środowiska Andrzej
Jagusiewicz. Najważniejszymi wyzwaniami, przed którymi stoi Inspekcja,
są m.in. stworzenie monitoringu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM 2,5
i rozwinięcie monitoringu hałasu, pełne wdrożenie monitoringu wg
Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, a także Partnerstwo
administracyjno-publiczne ds. zużytego sprzętu elektrycznego i
elektronicznego oraz innych odpadów niebezpiecznych.
Podczas debaty Ministrowie dzielili się swoimi doświadczeniami z
udziału w procesie transformacji. Zwracali także uwagę na bieżącą
sytuację, wskazując najistotniejsze, ich zdaniem, kwestie, na których
obecnie powinny koncentrować się wysiłki resortu.
Gośćmi Ministra Macieja Nowickiego byli Ministrowie: Zygmunt
Hortmanowicz, Bronisław Kamiński, Józef Kozioł, Waldemar Michna, Tomasz
Podgajniak, Janusz Radziejowski, Jerzy Swatoń, Czesław Śleziak i Antoni
Tokarczuk.
